Terapia ręki jest to usprawnianie umiejętności z zakresu małej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów dłoni i palców. Pomaga w poznawaniu wrażeń dotykowych i różnicowania faktur. Terapia ręki jest zespołem indywidualnych skoordynowanych ćwiczeń oraz działań, które umożliwiają usprawnienie mechanizmów odpowiadających za kontrolę ruchów kończyny górnej. Jednak zanim przejdzie się do ćwiczeń motoryki małej należy zadbać o prawidłowe działanie motoryki dużej. Jeżeli dziecko nie będzie prawidłowo siedziało przy stole, nauka wycinania różnych kształtów za pomocą nożyczek może okazać się dla niego niezrozumiałą abstrakcją jeżeli nie ma ono w ogóle pojęcia o kształtach i o tym, jak odwzorować je za pomocą ruchu w przestrzeni, a nauka posługiwania się papierem toaletowym bez odpowiednich zdolności równoważnych i umiejętności wykonywania ruchów w tułowiu, może okazać się zupełnie nieefektywna.
Zdarza się , że terapeuta w celach konsultacyjnych odsyła dziecko do ortopedy czy też fizjoterapeuty. Nierzadko terapia ręki jest częścią szerszej rehabilitacji dziecka, w tym fizjoterapii, integracji sensorycznej czy też wczesnego wspomagania dziecka.
Diagnoza terapii ręki
Diagnoza ma na celu analizę potencjalnej przyczyny ograniczenia sprawności manualnej dziecka. W trakcie ćwiczeń, aktywności dostosowanych do wieku dziecka terapeuta ocenia zdolności manualne w tym ocenę siły napięcia mięśni, zakres ruchu, poprawności chwytów, koordynacja obustronna i inne. Na tej podstawie dobierane są odpowiednie ćwiczenia.
Jak wygląda terapia ręki
Do naszych codziennych czynności higienicznych, prac stolikowych, otwierania butelki czy zapinania guzików niezbędna jest prawidłowa praca palców, przedramienia, ramienia. Ale zanim przejdziemy do tego rodzaju precyzyjnych ruchów należy skupić się na prawidłowej postawy całego ciała. Motoryka duża jest ściśle powiązana i odpowiedzialna za pracę motoryki małej. Zanim terapeuta ręki zacznie oceniać zdolność dziecka do, adekwatnego dla jego wieku, trzymania narzędzia pisarskiego przyjrzy się jego postawie ciała, oceni umiejętność kontrolowania ruchów ciała w przestrzeni i kontroli ciała w bezruchu, na tej podstawie zakładając z jakimi trudnościami może spotkać się dziecko podczas nauki zdolności grafomotorycznych. Każda terapia rozpoczyna się od obserwacji globalnej ruchów dziecka, na jej podstawie powinny zostać wyciągnięte wnioski na temat zdolności dziecka do kontrolowania swojego ciała w przestrzeni.
Poprawa umiejętności grafomotorycznych oprócz poprawy zdolności ruchowych całego ciała, rozpoczyna się również od doboru prawidłowego stołu, siedziska i długopisu tak, aby jak najbardziej ułatwić dziecku wykonywanie tej złożonej czynności. Istotnym elementem terapii wspomagającej czynności rąk będzie dostosowanie przedmiotów, którymi posługuje się dziecko a dopiero w następnej kolejności usprawnianie motoryczne samej ręki.
Ile trwa terapia ręki
Tak jak w większości terapii, tak i w przypadku terapii ręki nie ma określonego czasu. Czasem wystarczy jedna konsultacja i wskazówki do ćwiczenia w domu, niekiedy parę miesięcy i dłużej. Wszystko zależy od tego z jakim rodzajem dysfunkcji mamy do czynienia. Należy pamiętać, że terapia ręki to nie tylko ćwiczenia w gabinecie pod okiem terapeuty , ale również w domu. Terapia ręki jak i każda inna odbywa się w ścisłej współpracy terapeuta-dziecko-rodzic.